Week van de Zaanse Ondernemer: op bezoek bij ID Organics

“We willen rendement hebben voor het bedrijf, maar ook voor de mensen”

4 oktober 2022
Een kleine drieduizend vierkante meter beslaat het pand aan de Ronde Tocht in Zaandam. Telkens als er de afgelopen jaren een naastgelegen bedrijf vertrok, werd er weer een stuk aan het pand toegevoegd. IDOrganics is tot ver buiten Europa een begrip in de wereld van biologische voeding. Een bedrijf met een heldere visie op gezondheid, duurzaamheid en sociaal rendement. Burgemeester Jan Hamming ging tijdens de Week van de Zaanse Ondernemer op bezoek bij een bijzonder bedrijf met een bijzonder verhaal.

“Al onze producten zijn biologisch”, begint Jetse Schokker zijn verhaal terwijl hij de burgemeester rondleidt door zijn bedrijf. Schokker is grondlegger en eigenaar van IDOrganics. Het bedrijf dat in 1994 begon als biologische winkel in Amsterdam, is uitgegroeid tot een volwaardig MKB-bedrijf met veertig medewerkers. “Wij kopen onze biologische grondstoffen zo veel mogelijk rechtstreeks in bij de boer. Alle grondstoffen bewerken we zelf: we mengen, roosteren, branden en chocolateren. Ook het verpakken en verzenden van onze producten doen we zelf. We maken allerlei verschillende mixen en die verkopen we weer. Hoofzakelijk aan de retailmarkt.”

Guilty pleasures

Het assortiment IDOrganics bestaat alleen uit verantwoorde, gezonde producten. Het bedrijf heeft volgens Schokker wel een paar guilty pleasures zoals chocola. “Maar we doen er geen stoffen in die niet goed voor je zijn. In de meeste chocola zit palmolie en lecithine omdat het goedkoop is. Dat doen wij dus niet. Tegenwoordig is vegan heel erg in. Voor mensen die van melkchocola houden maken wij havermelkchocolade. We malen zelf haver tot fijne poeder en dat mengen we door de chocola. Je krijgt dan een heerlijke romige melkchocolade. Alleen dan van havermelk.”

Zelftapsysteem

IDOrganics is bij haar klanten bekend om haar zelftapsystemen, of tapsilo’s zoals Jetse Schokker ze noemt. Door hiermee te werken wordt het gebruik van vervuilende verpakkingen tot een minimum gereduceerd. Schokker: “Je ziet ze bijvoorbeeld in de Ekoplaza, maar we verkopen ze ook veel in het buitenland. Een goed gepresenteerde zelftapafdeling ziet er aantrekkelijk en kleurrijk uit. De klant kan kiezen uit een ruim aanbod aan biologische producten en kan zijn eigen combinaties samenstellen. En het is ook nog eens goedkoper dan verpakte producten.”

Sociaal rendement

Ruim veertig procent van de medewerkers komt vanuit een sociaal vangnet. Er werken voormalig asielzoekers en statushouders bij het bedrijf, maar ook mensen met een fysieke beperking of autisme. “Dat is bewust beleid. We willen rendement hebben voor het bedrijf, maar ook voor de mensen”, vertelt Schokker. “Er gaat ook heus wel eens wat fout. Maar dat kan hier. Ik kan nog wel een paar procent extra rendement willen hebben door iedereen over de kling te jagen, maar daar wordt niemand gelukkiger van. We willen dat onze medewerkers prettig werk hebben dat ze lang kunnen volhouden. Ook daarin denken we duurzaam’

Netwerk

“Hoe kom je aan die mensen?”, vraagt de burgemeester geïnteresseerd. “Dat is heel verschillend”, vertelt Schokker. “Soms worden we gebeld door instanties als het jongerenloket van de gemeente, door het UWV of Newbees. Die weten ons inmiddels goed te vinden. De vraag is eigenlijk altijd ‘we hebben hier iemand die begeleiding nodig heeft. Kunnen jullie iets betekenen?’ We hebben iemand die is in 1997 als vluchteling uit Kosovo bij mij langs komen lopen. Hij werkt hier al 25 jaar en we zijn goede vrienden geworden. Er werkt hier ook een mevrouw uit Polen. Zij zag dertien jaar geleden onze advertentie in een straatkrantje. Zij kwam hier op een dag binnenlopen en zei tegen mij ‘jij moet mij hebben’. Dus ik dacht, nou als dat zo is kom dan maar binnen en ga maar aan de slag”.

Werk aanpassen

Het werkverleden van iemand vormt duidelijk geen drempel bij IDOrganics. “Maar hoe krijg je al die mensen goed in je bedrijf ingepast?”, vraagt de burgemeester zich af. Schokker: “We vragen altijd wat iemand wil en we kijken wat iemand kan. Wesley vindt bakken leuk en wil nergens anders meer staan. Dus hij is daar helemaal op zijn plek. Maar Tijmen bijvoorbeeld, is wat sneller ergens op uitgekeken. Als hij aangeeft “ik heb hier geen zin meer in”, dan gaan we kijken waar we hem ergens anders kunnen inzetten. Wioletta die bij de koffie staat doet fysiek zwaar werk en dat wordt steeds moeilijke. Ik vind dat we lichter werk voor haar moeten vinden. We zijn aan het kijken of we iemand anders kunnen opleiden voor de koffie en dan kan zij iets anders doen. Het eerlijke verhaal is overigens wel dat het niet altijd lukt. We kunnen niet iedereen helpen. Soms moeten we iemand ook weer laten gaan. Maar we zijn meestal wel bereid om het te proberen.”

Risico’s verminderen

Hamming is onder de indruk van het sociale DNA van het bedrijf, mede omdat hij ook soms hoort dat werkgevers huiverig zijn om mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie werk te bieden. Het beeld bestaat dat deze mensen vaker ziek zouden zijn of minder productief zijn. Hoe kijkt IDOrganics aan tegen die vermeende risico’s? Financiële man Sandy Vree legt dat uit het WerkgeversServicePunt in die gevallen diverse instrumenten kan inzetten. Bijvoorbeeld een proefplaatsing, een loonkostensubsidie, een loondispensatie of in een enkel geval een no-risk polis. ‘Welk instrument wordt ingezet is afhankelijk van de situatie van de kandidaat. Ze zijn ervoor bedoeld om de risico’s voor de werkgever zoveel mogelijk te beperken. Of om tijdelijk verminderde productiviteit te compenseren’. De instrumenten werken drempelverlagend, maar zijn geenszins leidend bij het aannemen van iemand. Vree: “We kijken naar wat iemand kan en vaak vinden we daar snel iets passends voor. We maken eigenlijk alleen gebruik van zo’n regeling als we eerst wat ervaring met iemand willen opdoen. Of als iemand bijvoorbeeld nog in zijn rol moet groeien en tijdelijk minder productief is. Maar als ze eenmaal goed presteren, dan zetten we de regeling stop.”

Nooit meer weg

De burgemeester neemt tijdens de rondleiding door het bedrijf uitgebreid de tijd om met de medewerkers te praten. Veel van hen werken hier al heel lang. Op de vraag hoe zij het vinden om hier te werken krijgt hij steevast het antwoord “heel leuk!” Hamming: “Het valt mij op dat iedereen zo gelukkig is hier en zo trots.” “Dat is voor ons heel normaal”, reageert Schokker bescheiden. “We hebben er wel eens een paar die wilden wat anders doen. Maar die vonden het hier toch leuker en zijn weer teruggekomen. En Koen bijvoorbeeld, die heeft het hier zo naar zijn zin, dat hij zijn oud-collega’s enthousiast heeft gemaakt. Daarvan werken er nu drie bij ons. Ja, de meeste medewerkers zijn echt op hun plek hier. Die willen hier nooit meer weg”.

Duurzame wereld

Niet alleen op sociaal vlak zet het bedrijf zich in. Het werkt ook op vele manieren aan een duurzame wereld. De elektriciteit wordt 100% groen ingekocht en de stroom vretende verwarmingselementen in de smelt-tanks zijn inmiddels vervangen door duurzamer oplossingen. In het nieuwste deel van de fabriek staat een warmtepomp. De energie daarvan wordt op het dak opgewekt. Die pomp levert het warme water voor een groot deel van de installaties. Alleen voor het branden van koffie en de centrale verwarming wordt nog gas verbruikt. Speciale vermelding verdient volgens Schokker het initiatief KaapKoffie.com. “De koffiebonen worden twee tot drie maal per jaar per zeilschip vanuit Colombia naar de Amsterdamse haven gevaren. Volledig op wind, zonder diesel. We noemen het niet voor niets de schoonste koffie ter wereld!”

Toekomstwensen

“Jullie doen op verschillende fronten heel bijzondere dingen”, zegt Hamming terwijl hij geniet van zijn tweede kopje Kaap Koffie. “Jullie zijn bezig met duurzaamheid, andere energiebronnen, hebben biologische producten, denken na over zero-waste en zijn zeer sociaal betrokken.” De directeur bedankt de burgemeester voor het compliment, maar zegt nog niet klaar te zijn. “We gaan ook nog zonnepanelen op het dak leggen.” Gevraagd naar zijn wensen voor de toekomst, antwoordt Schokker dat hij hoopt dat er snel meer circulaire toepassingen komen voor afval. “Een deel van het afval van onze samenleving wordt hergebruikt. Maar een nog groter deel wordt nog steeds verbrand. Er is gewoon teveel afval. Ik hoop dat meer mensen zich inzetten voor een meer circulaire wereld, want onze grondstoffen raken op en de wereld warmt op. We zullen wel moeten!”

Meer weten over de dienstverlening van het WerkgeversServicePunt? Kijk op www.wspzaanstreekwaterland.nl