Uitstootvrije zones
Dit zijn gebieden waar alleen bestelbussen en vrachtauto’s mogen rijden die uitstootvrij zijn, zoals bestel- en vrachtauto’s die alleen op elektriciteit of waterstof rijden, maar ook nieuwere vormen van elektrische logistiek zoals bakfietsen en (zero-emissie) deelvervoer. Bestelbusjes en vrachtwagens op benzine, diesel of (bio) gas mogen straks niet meer in deze gebieden rijden. Voor bestaande bestel- en vrachtvoertuigen bestaat een overgangsregeling. Ongeveer 30 gemeenten in Nederland bereiden momenteel een zero-emissiezones voor stadslogistiek voor.
Fossiele brandstoffen zorgen voor klimaatverandering. De luchtkwaliteit van steden moet verbeteren om deze voor ons allemaal leefbaar te houden. In het Nederlandse Klimaatakkoord is afgesproken de totale uitstoot van CO2 te halveren in 2030. Een van de maatregelen uit het akkoord is de invoering van uitstootvrije gebieden. Een andere reden is dat het steeds drukker wordt in winkelgebieden. Steeds vaker bepalen bestelwagens en koerierdiensten het straatbeeld. Daarom voert Zaanstad een uitstootvrije zone voor stadslogistiek in, net zoals veel andere steden in Nederland. Dit geldt alleen voor bedrijfsauto’s. Minder bestelbussen en vrachtauto’s in de winkelgebieden leidt tot schonere lucht en minder geluidsoverlast. Maar het zorgt ook voor minder opstoppingen en veiligere verkeerssituaties waardoor het prettiger wordt om te leven, wonen en winkelen in winkelgebieden.
Deze worden vanaf 1 januari 2026 ingevoerd, te beginnen bij het centrum van Zaandam. Bij de uitwerking zullen ondernemers en bewoners worden betrokken.
De invoering van uitstootvrije zones is een van de maatregelen uit het landelijk Klimaatakkoord om Co2 uitstoot te verminderen. In Zaanstad staat in het Zaans Mobiliteitsplan de ambitie om uitstootvrije zones in de winkelgebieden van Zaandam, Krommenie en Wormerveer in te voeren. Het Zaans Mobiliteitsplan is in november 2021 door college en raad vastgesteld. Om de uitstootvrije zones in te voeren zijn nog een aantal stappen nodig.
In 2024 wordt de uitwerking van de uitstootvrije zone in Zaandam vastgesteld door het college. In de loop van 2025 wordt het verkeersbesluit om uitstootvrije zones in te mogen voeren gemaakt. Op dit besluit kunnen belanghebbenden een zienswijze indienen.
We willen in de drie belangrijkste kernwinkelgebieden binnen de gemeente de verblijfskwaliteit verbeteren en de groeiende overlast van logistiek verkeer tegen te gaan. Het invoeren van een zero-emissie zone is daarmee een impuls om schonere en efficiëntere logistiek te stimuleren binnen deze kernen. We willen dit gefaseerd aanpakken en beginnen bij Zaandam.
In Zaandijk en Koog aan de Zaan zijn geen duidelijke kernwinkelgebieden aanwezig, zoals deze wel in Zaandam, Wormerveer en Krommenie zijn. Het inrichten van uitstootvrije gebieden heeft vooral meerwaarde in kernwinkelgebieden, omdat hier grotere volumes logistiek verkeer te vinden zijn.
Landelijk is in het Klimaatakkoord ervoor gekozen om maatregelen te focussen op categorieën voertuigen waar de grootste klimaatwinst te behalen valt: het elektrificeren van stadslogistiek en het openbaar vervoer. Deze categorieën voertuigen maken veel kilometers en daarmee is meer winst te behalen dan personenvoertuigen.
In een uitstootvrij gebied bent u straks welkom met een bestelbus of vrachtauto die emissievrij is. Dat zijn voertuigen die elektrisch zijn aangedreven of rijden op waterstof. Een bestelbus of vrachtauto die rijdt op benzine, diesel, biodiesel of lpg, mag het gebied dus niet in.
Dertig tot veertig Nederlandse gemeenten zullen een zero-emissiezone voor stadslogistiek vanaf januari 2025 invoeren. Om te zien welke andere gemeenten meedoen met de zero-emissiezones, kunt u kijken op de website van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Nee, een milieuzone is bedoeld om de luchtkwaliteit te verbeteren door oudere dieselvoertuigen te weren en geldt ook voor personenauto’s. Een zero-emissiezone geldt alleen voor vracht- en bestelauto’s die op benzine, diesel, biodiesel of lpg rijden, met als doel om steden leefbaar en aantrekkelijk te houden en om de doelen van het Klimaatakkoord te kunnen halen: de totale CO2-uitstoot halveren in 2030.
De invoering van de uitstootvrije zones staan niet op zichzelf. Zo worden zero-emissie zones ook elders in het land ingevoerd, zoals in Amsterdam of Haarlem. In het landelijk klimaatakkoord en het Zaans mobiliteitsplan worden nog meer maatregelen genoemd die gezamenlijk moeten leiden tot het behalen van de doelstelling op het gebied van CO2.
Staat uw vraag en antwoord hier niet tussen? Stel uw vraag dan via de mail: zes@zaanstad.nl
Het gaat om alle bestel- en vrachtauto’s. Deze zijn bij de RDW bekend onder de voertuigcategorieën N1, N2 en N3. Het gaat om voertuigen die worden gebruikt voor bevoorrading van winkels, of iets af komen leveren bij een consument, winkel of bouwplek of die een dienst verlenen in het gebied, zoals glazenwassers, loodgieters, verhuisbedrijven of klusbedrijven. Maar ook de lokale winkelier, cateraar en bloemist die hun klanten bevoorraden. Dit betekent dus geen diesel, benzine, LPG of biodiesel, maar wel bijvoorbeeld bestel- of vrachtvoertuigen op elektriciteit of waterstof. Het is daarnaast ook mogelijk om elektrische bakfietsen in te zetten om de uitstootvrije zones te betreden.
Particulieren die bestelauto’s rijden voor privégebruik moeten daar een ontheffing voor aanvragen. Dat kan bij het centraal loket voor ontheffingen die pas later in 2024 gereed is. Hou voor meer informatie de website van de overheid in de gaten; www.opwegnaarzes.nl.
Dit staat nog niet vast maar zal tussen de €100,- en €300,- per keer zijn.
Ja, om de overstap voor ondernemers haalbaar te maken, is er een overgangsregeling. Klik hier voor meer informatie. De overgangsregelingen zijn nationaal bepaald en gelden voor elke gemeente exact hetzelfde.
Om vrijstelling te krijgen voor een voertuig hoeft de eigenaar niets doen, deze wordt automatisch verleend op basis van de RDW-gegevens. Voor de bijzondere voertuigen kermis- en circusvrachtauto’s, vrachtauto’s voor exceptioneel transport, verhuisauto’s en vrachtauto’s met een laadkraan met een hefvermogen van 35 tonmeter of meer moet u een ontheffing aanvragen.
Ja, er komen mogelijkheden voor ontheffingen. Een ontheffing is nodig als niet aan de hand van RDW-gegevens is vast te stellen of een voertuig toegang heeft. Een ontheffing zal aangevraagd moeten worden middels een landelijk centraal loket dat in de loop van 2024 beschikbaar komt. Het definitief beleid hiervoor is nog in voorbereiding door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Zoals het er nu naar uitziet komen de volgende voertuigcategorieën in aanmerking voor ontheffing. Naar verwachting komt hier begin 2024 bevestiging over.
Er is al een dekkend netwerk aan reguliere openbare laadpalen, en deze groeit mee met de vraag. Op die manier zorgen we dat er altijd voldoende laadmogelijkheden zijn voor auto's en bestelbusjes. Daar waar u beschikt over parkeren op eigen terrein kunt u zelf met een aanbieder in zee gaan die dit voor u installeert.
Voor laadpalen voor elektrische bestelauto's geldt dat in het algemeen niet, omdat daarvoor geen groot vermogen nodig is. Voor laadinfra voor elektrische vrachtauto’s kan dit het geval zijn, omdat hoog vermogen voor het opladen van de vrachtauto’s nodig kan zijn. Mede om deze reden is er ook een gunstige overgangsregeling voor vrachtwagens. De komende periode gaan we de problemen in de netcongestie onderzoeken.
Wij snappen dat deze verandering financiële gevolgen heeft voor uw bedrijf. Het is verstandig om naar de overgangsregelingen te kijken. Als uw huidige voertuig bijvoorbeeld binnen emissieklasse Euro 6 valt, kunt u nog een aantal jaren met uw voertuig in de uitstootvrije zone komen. Ook is het goed om u af te vragen of u met uw huidige voertuig in het uitstootvrije gebied móet zijn. Als u slechts een beperkt aantal keren in het jaar in het uitstootvrije gebied moet zijn, heeft u misschien al voldoende aan 12 dagontheffingen die u per jaar kunt gebruiken. Ook kan het zijn dat u aan één elektrisch voertuig voldoende heeft en niet uw hele wagenpark hoeft te elektrificeren. Onze logisitiek makelaar denkt graag met u mee over verschillende oplossingen, zoals bijvoorbeeld uw logistieke stromen anders organiseren of een voertuig leasen.
Als u een emissieloos voertuig nodig heeft dan kunt u gebruik maken van verschillende subsidies. Voor de zwaarwegende gevallen waarin de overstap echt onhaalbaar is, zal er de mogelijkheid tot een ontheffing zijn. Het is nu nog niet met 100% zekerheid te stellen welke gevallen wél en welke niét in aanmerking komen voor een ontheffing.
Het Rijk heeft subsidies beschikbaar voor de aanschaf van emissieloze bestelauto’s en emissieloze vrachtauto’s. Deze regelingen heten respectievelijk SEBA (Subsidieregeling Emissieloze Bedrijfsauto’s) en AanZET (Aanschafregeling Zero-Emissie Trucks). Zie de website van RVO (www.rvo.nl/seba en www.rvo.nl/aanzet) voor meer informatie. Daarbij kan uw investering in aanmerking komen voor fiscaal voordeel via de milieu-investeringsaftrek (MIA).